2 Eylül 2007 Pazar

NEYZEN TEVFİK




Bu yaz Bodrum’a gelenler görmüştür.Bodrum Belediyesi ünlü Bodrumluları tanıtmak amacı ile Bodrum içinde, Bodrum-Turgutreis ve Bodrum-Milas karayolundaki büyük reklam panolarına Türkçe-İngilizce tanıtım afişleri astı.
“Tarihin babası Herodot Bodrumludur ! “ “Halikarnas Balıkçısı Cevat Şakir Bodrumludur ! “ “”Neyzen Tevfik Bodrumludur !” “Zeki Müren Bodrumludur !”
Gerçekte Cevat Şakir ve Zeki Müren Bodrum dışında doğmuşlar ama yaşamlarının bir bölümünü Bodrum’da geçirmiş ve Bodrum’un tanıtımına önemli katkılar sağlamışlardır.
Bu hafta size bu ünlü Bodrumlulardan birini tanıtacağım.Çoğunluk onun adını duymuş,dörtlüklerini ve fıkralarını okumuş ya da dinlemiştir.
Yaşadığı dönemin en ünlü ney üstadı olan Neyzen Tevfik 24 Mart 1879’da Bodrum’da doğdu.” Bir kova suyu damla damla içsen de,bir kere de içsen de su biter” diyen Neyzen Tevfik 28 Ocak 1953’te İstanbul’da öldü.
Neyi dergahtan çıkarıp halkın ayağına götüren Neyzen Tevfik tüm otorite ve düzen koyucu güçlere muhalif olarak lafını hiç sakınmadı.Düzen karşıtı sözleri nedeniyle defalarca sorgulandı ve tutuklandı.Meyle bedenini dinlendirip neyle ruhunu arındıran Neyzen Tevfik saraylara da konuk oldu akıl hastanesine de.
1940’lı yıllarda Bakırköy Akıl Hastanesi’nin 21 No.lu koğuşu ona ayrılır,istediği zaman gelir,yatar dinlenir ve çıkar giderdi. Hayatı hep uçlarda yaşayan Neyzen Tevfik hakkında o kadar çok şey anlatılır ve söylenir ki o bir efsanedir.Neyzen Tevfik’i kendi satırlarından tanımak en iyisidir.İşte size arada bir meyini çekip neyini üfleyen Neyzen Tevfik’in dörtlüklerinden ve ikiliklerinden seçmeler:

Kim demiş bizde demokrat idare yoktur
Ne demek,olmasa elbet dışarıdan alırız
Sırredip karne usulüyle o gümrük malını
Karaborsaya verir,biz bize benzer kılarız.

*Kime sordumsa seni, doğru cevap vermediler;
Kimi hırsız, kimi alçak, kimi deyyus! dediler...
Künyeni almak için, partiye ettim telefon,
"Bizdeki kayda göre, şimdi o meb'us!" dediler...

*Kim demiştir kanun alınmıştır ayak altına,
Böyle bir halin vukuunda hamiyyet çiğnenir.
Devleti yolsuz görenler halt eder bir beldede,
Kaldırım olmazsa kanun-ı hükûmet çiğnenir.


*Hayliden hayli kalınlaştı yobazlık yeniden,
Softalık zorlu anırtı ile aldı yürüdü.
Kara bir kinle taassub pusudan çıktı yine,
Yurdu şâhâne cehâlet yeni baştan bürüdü.


*Türkü yine o türkü, sazlarda tel değişti,
Yumruk yine o yumruk, bir varsa el değişti!


Bodrum’da Neyzen Tevfik adına bir cadde vardır.Bodrum Kalesi’nin karşısında Bodrum Limanından Tepecik Camiine giderken Kaymakamlık önünde Neyzen Tevfik’in ney üflerken bir de anıtı vardır.
Neyzen Tevfik’i anlatmak,tanıtmak onunla ilgili bir fıkra olmazsa eksik kalır.İşte onunla ilgili fıkralardan biri.


Hangisini içer

Yeşilaycı bir profesör, "içkinin zararları" konulu bir konferans veriyormuş.Konuşmasının bir yerinde dinleyicilere sormuş: " iki kovadan birine rakı diğerine su doldurup bunları bir eşeğin önüne koysak, eşek hangisinden içer acaba " Dinleyiciler hep bir ağızdan " Suyu " demişler. " Neden suyu içer" demiş profesör, Neyzen hemen atılmış " Eşekliğinden " Ahmet Rasim milletvekilliği döneminde bu espriyi Mustafa Kemal'e anlatmış.M.Kemal bunu çok beğenmiş. Atatürk beraberindekilerle bir aksam çiftliğinde içerken,az ötede dolaşan bir köylü çocuğunu yanına çağırarak sormuş : --Biz ne yapıyoruz ? --Rakı içiyorsunuz. --Söyle bakalım, iki kovadan birine rakı diğerine su doldursak,bunları eşeğin önüne koysak,eşek hangisini içer ? --Rakıyı ! --Aman,demiş,sebebini sormayalım!!!
* İZNİK DOĞUŞ GAZETESİ- 5 EYLÜL 07

Hiç yorum yok: